سمفونیهای شوبرت
گردآوری و الحاقات از گارگین فتائی
.
فرانتس پیتر شوبرت (به آلمانی : Franz Peter Schubert) ( زادهٔ ۳۱ ژانویهٔ ۱۷۹۷ – درگذشتهٔ ۱۹ نوامبر ۱۸۲۸) ( آلمانی : [ˈfʁant͡s ˈpe:tɐ ˈʃu:bɐt]) ، آخرین آهنگساز اتریشیِ برجستهٔ مکتب موسیقی کلاسیک/ رمانتیک بود. او در عمر بسیار کوتاه خود ۹ سمفونی، ۱۴ کوارتت زهی، ۲ تریوی پیانو، و بسیاری آثار زیبای دیگر پدید آورد، اما بدون شک آنچه نام و جایگاه او را بیهمتا نگاه میدارد، لیدها (ترانهها)ی اوست؛ ۶۰۳ لید یا ترانه در ۳۱ سال زندگیاش نشانگر آن است که او هیچوقت از آواز جدا نبودهاست. هنگامیکه به آثار مجلسی او نگاه میکنیم، تریوهای پیانوی او را بسیار موفق مییابیم؛ چرا که بیش از هر فُرم دیگری به خط آواز نزدیک است. در اغلب آثارش، ویولن و ویولنسل خط آواز را دنبال میکنند و پیانو در حقیقت همراهیکننده است. در میان تمام آهنگسازان، شوبرت بهترین الگو است برای قسمتهایی که قبلاً هرگز کشف نشده بود. همچنین، نُتهای سازهای بادی او بر طبق نظر اغلب متخصصان موسیقی در واقع منحصربهفردند .
سمفونیها
شوبرت علاقهٔ فراوانی به آواز داشت و بسیاری از کارهای زیبایِ آوازی (لیدِ) خود را در نوجوانی تصنیف کرد. در ۱۸ سالگی حدود ۱۵۰ کار آوازی ساخت و در ۱۹ سالگی، که تجارب بسیاری در ساخت موسیقی آوازی به دست آورده بود، ۱۸۰ اثر شامل کارهای آوازی، اپرا، سمفونی و مس خلق کرد
سمفونی شماره یک
اولین سمفونی شوبرت در پاییز سال ۱۸۱۳ تنظیم شد و به وسیلهٔ ارکستر کونویک وین اجرا گردید. محلی که شوبرت حدود ۵ سال در آنجا مطالعه داشت و این البته اولین کار ارکستر بزرگ او بود، وی این اثر را برای سازهای زهی نرمال (متوسط) تنظیم کرده و سازهای بادی متشکل از یک فلوت، دو ابوا، یک کلارینت، یک فاگوت، دو ترومپت، دو هورن و یک تیمپانی میباشد، شروع و حرکت اول سمفونی در فُرم آداجیو میباشد، تغییر سازهای بادی در بخشهای متنوع این اثر ذوقی جادویی به همراه دارد
D 82, Symphony No. 1 in D major (1813)
I.Adagio — Allegro vivace
II.Andante in G major
III.Menuetto. Allegro
IV.Allegro vivace
سمفونی شماره دو
دومین سمفونی وی دقیقاً یک سال بعد از سمفونی شماره یک تنظیم شد و اختلاف بین این دو سمفونی را میتوان تأکید زیاد روی یک بخش جدید مانند ترکیب تکنیکی که در آن زمان درخور و مناسب شوبرت بود شمرد، ارکستراسیون مشابه همان ارکستراسیون سمفونی شماره یک است، در اجرا شاهد یک مقدمه آرام که خیلی آهسته و نرم در حرکت است میباشیم و در نهایت همزمان با ورود فلوت دوم، سازهای زهی و بادی به تکرار صداهایی موزون و هماهنگ میپردازند
D 125, Symphony No. 2 in B-flat major (1814–1815)
I.Largo — Allegro vivace
II.Andante in E ♭ major
III.Menuetto: Allegro vivace in C minor — Trio in E ♭ major
IV.Presto
سمفونی شماره سه
D 200, Symphony No. 3 in D major (1815)
Adagio maestoso – Allegro con brio
II.Allegretto in G major
III.Menuetto. Vivace
IV.Presto vivace
سمفونی شماره چهار
در گام دو مینور، دی ۴۱۷ ، که توسط آهنگساز آن، با نام سمفونی غمانگیز (تراژیک) (به آلمانی : Tragische Sinfonie) نامگذاری شد، چهارمین سمفونی فرانتس شوبرت آهنگساز کلاسیک / رمانتیک اتریشی است که در سال ۱۸۱۶ تکمیل گردید. این سمفونی یک سال پس از خلق سمفونی سوم شوبرت و زمانی که او ۱۹ سال داشت به پایان رسید و تا قبل از ۱۹ نوامبر ۱۸۴۹ ، یعنی نزدیک به دو دهه از زمان مرگ مصنف، هیچ اجرای نخستی نداشت و اولین اجرای آن در تاریخ یادشده و در شهر لایپزیگ صورت گرفت .
مدت زمان کوتاهی پس از تکمیل اثر، شوبرت عنوان آن را غمانگیز برگزید و دستنوشتهٔ نسخهٔ اصلی را امضا کرد هر چند مشخص نیست که علت انتخاب این عنوان از جانب آهنگساز چه دلیلی داشته اما تنها میتوان گفت که این سمفونی به همراه سمفونی دیگرش یعنی شماره ۸ ( ناتمام) تنها سمفونیهای شوبرت هستند که هر دو در یک کلید مینور نوشته شدند، این سمفونی برای ۲ فلوت، ۲ ابوا، ۲ کلارینت در «سی بمل»، ۲ فاگوت، ۴ هورن در «لابمل»، «دو» و «میبمل»، تیمپانی، و سازهای زهی نوشته شده، سمفونی دارای ۴ موومان میباشد که مجموعاً مدت زمان ۳۰ دقیقه را برای اجرا در بر میگیرد.
D 417, Symphony No. 4 in C minor, Tragic (1816)
I.Adagio molto – Allegro vivace (C minor – C major)
II.Andante (A ♭ major)
III.Menuetto Allegro vivace – Trio (E ♭ major)
IV.Allegro (C minor – C major)
سمفونی شماره پنج
سمفونی شماره ۵ جمعوجورترین سمفونی آهنگساز است و شوبرت آن را برای کوچکترین ارکستر (در قیاس با ارکسترهای سمفونیهای دیگرش) نوشته شدهاست، سازبندی این ارکستر مشتمل است بر فلوت، دو ابوا، دو فاگوت، دو هورن، و سازهای زهی، و در واقع ارکستری استهایدنی بدون ترومپتها و طبلها، نیز بدون کلارینتها که در تمام سمفونیهای دیگرِ شوبرت حضور دارند، این بازگشت به امکاناتِ اندکِ قرن هجدهم ظاهراً مقارن است با تصمیمگیری آگاهانهٔ شوبرت در مورد دست شستن از تقلید بتهوون در زمینهٔ تصنیف سمفونی و برگشتن به سرچشمهٔ کلاسیکهایدن و موتسارت .
D 485, Symphony No. 5 in B-flat major (1816)
I.Allegro (B ♭ major, cut time 2
2)
II.Andante con moto (E ♭ major, 6
8 time)
III.Menuetto. Allegro molto (G minor, 3
4 time, with a Trio in G major)
IV.Allegro vivace (B ♭ major, 2
4 time)
سمفونی شماره شش
در گام دو ماژور، د. ۵۸۹ یک سمفونی از فرانتس شوبرت، آهنگساز برجستهٔ اتریشی سبک کلاسیک/ رمانتیک است که در میان اکتبر ۱۸۱۷ و فوریهٔ ۱۸۱۸ تکمیل شد. اولین اجرای عمومیاثر در وین و به سال ۱۸۲۸ برگزار گردید. گاهی از این سمفونی با نام سمفونی کوچک در دو ماژور یاد میکنند، که متمایز کنندهٔ سمفونی دیگرِ آهنگساز در همین گام، یعنی سمفونی نهم است که با نام سمفونی بزرگ در دو ماژور مشهور است.
D 589, Symphony No. 6 in C major, Little C major (1817–1818)
I.Adagio, Allegro
II.Andante 4 in F major
III.Scherzo: Presto; Trio: Piu lento (Trio in E major),
IV.Allegro moderato
سمفونی شماره هفت
( انگلیسی : Symphony No. 7) نامیاست که به سمفونی چهار موومانی در میماژور اثر فرانتس شوبرت اطلاق میشود. اگرچه این اثر ۱۳۵۰ میزانی به لحاظ ساختاری کامل است، شوبرت تنها ارکستراسیون مقدمه و بخشی از موومان اول را کامل کردهاست .
این گونه به نظر میرسد که شوبرت کار بر روی این سمفونی را به خاطر اپرای آلفونسو و استرلا نیمه تمام گذاشته و هیجگاه به آن بازنگشته است. نتنوشت این اثر را برادر شوبرت به فلیکس مندلسون داد و پس از آن جرج گروو آن را به کالج سلطنتی موسیقی لندن اعطا کرد .
D 729, Symphony (No. 7) in E major (1821, sketches of all four movements are extant)
I.Adagio ma non troppo – Allegro
II.Andante
III.Scherzo: Allegro deciso
IV.Allegro vivace
Schubert/Newbould Symphony No. 7 in E major
I.Adagio – Allegro
II.Andante
III.Scherzo: Allegro
IV.Allegro giusto
سمفونی شماره هشت یا ناتمام (Unfinished)[
هر چند شوبرت را به خاطر کارهای آوازی اش در اصل به عنوان یک چکامه سرا میشناسند اما نمیتوان از کنار سمفونیهای او بخصوص سمفونی شماره ۸ یا ناتمام (Unfinished) در سی مینور و همچنین سمفونی شماره ۹ او معروف به بزرگ (The Great) در دو ماژور به سادگی گذشت، شوبرت این سمفونی را سه سال قبل از مرگش نوشت، سمفونی شماره ۸ یا ناتمام او برای ارکستری به بزرگی ارکستر سمفونی بزرگ در دو ماژور نوشته شدهاست که مناسب سالنهای کنسرت عمومیاست سازهای بادی چوبی دوبل، جفتهای هورن و ترومپت، ۳ ترومبون، تیمپانی، به همراه سازهای زهی، مشکل اصلی احتمالاً آنجا بود که شوبرت فکر میکرد اثری میسازد که تقریباً شنوندهای نخواهد داشت و به همین دلیل در پاییز ۱۸۲۲ از تکمیل اثر منصرف شد و پس از آن همدیگر سعی نکرد کاملش کند یا به اجرایش درآورد، هنگامیکه اثر را نیمه کاره رها کرد دو موومان اول را پاکنویس کرده بود اما فقط طرح مقدماتی یک اسکرتسو را ریخته بود، از طرحهای مقدماتی اش برای فینال اثری به جا نمانده. شوبرت شش سمفونی نخستش را نه به قصد اجرای عمومیبلکه برای گِردهماییهای موسیقی خصوصی خانواده و دوستان خانوادگی پدیدآورد، با وجود این، زبان موسیقایی شوبرت در آستانهْ بیست سالگی تقریباً شکل گرفته بود و نواختهای عدیده ملودی وهارمونی و بخصوص تغیرات جادویی تونالیته، همه ثابت میکنند که سراسر آثارش صدای موسیقی او را میدهد. دستنوشته دو موومان کامل سمفونی شماره ۸ سالها در اختیار دو برادر به نامهای یوزف و آنزلم هوتنبرنر از اهالی گراتس قرار داشت یکی از نشانههای غیرعادی بودن سمفونی «ناتمام» این است که تِمهای اصلی آن، چه در اکسپوزیسیونها و چه در برگشتها، نشانه پیانیسیمو (خیلی ضعیف) دارند، نکته جالب توجه دیگر این سمفونی شروع هشت میزانی آغازین توسط ویولنسلها و کنترباسها است که در آن زمان برای شروعِ یک آلگروی سمفونیک بیسابقه بود
D 759, Symphony (No. 8) in B minor, Unfinished (1822, unfinished – two complete movements and a fragment of a "Scherzo" third movement are extant; the "Entre-Acte nach dem I. Aufzug", D 797 No. 1 is possibly the fourth movement)
I. Allegro moderato
II. Andante con moto
سمفونی شماره نهم (The Great)[
بر دستنوشته سمفونی بزرگ در دو ماژور شوبرت، که در بایگانی انجمن فیلارمونیک وین نگهداری میشود، تاریخ مارس ۱۸۲۸ به چشم میخورد. سالهای سال از روی ظواهر امر نظر میدادند که این اثر یکی از آثار عدیدهای است که در آخرین سال زندگی شوبرت ساخته شدهاست، لیکن دیگر معلوم شده که بخش اعظم این سمفونی تقریباً سه سال پیش تر از این تاریخ، یعنی در تابستان ۱۸۲۵ تصنیف شدهاست و شاید مارس ۱۸۲۸ صرفاً تاریخ بازبینی جامع و نهایی سمفونی باشد، به بیان دیگر، این سمفونی همان سمفونی موسوم به «گموندن - گاستاین» است که شوبرت در جریان تعطیلاتی در ناحیه کوهستانی گاستاین در تابستان ۱۸۲۵ روی آن کار میکرد و بسیاری از شوبرت شناسان از سِر جورج گروو به بعد آن را گمشده میدانستند شواهد این تاریخگذاری مجدد را نخستین بار جان رید، شوبرتشناس بریتانیایی در کتابی به نام «شوبرت؛ سالهای واپسین» که در سال ۱۹۷۹ منتشر شد عرضه کرد. او آثار کاملاً قابل استنادی را تا سال ۱۸۲۸ بررسی میکند و به روشنی نشان میدهد که نیمرخ آفریدههای شوبرت در این دورهُ واپسین در صورت حذف این سمفونی به مراتب واضحتر مینماید. سمفونی با یک مقدمه آرامِ وسیع و قدرتمندانه آغاز میشود، تِم آغازین که نخست با دو هورن بدون همراهی نواخته میشود، معنا و اهمیتی دارد که تا ورای مقدمه ادامه پیدا کرده و بسط داده میشود
D 944, Symphony (No. 9) in C major, Great C major (1825? and 1828, identical to the so-called "Gmunden-Gastein" Symphony, D 849)
I.Andante – Allegro ma non troppo – Più Moto
II.Andante con moto in A minor
III.Scherzo. Allegro vivace; Trio in C major/A major
IV.Finale. Allegro vivace
سمفونی شماره 10
D 936A, Sketch of a Symphony (No. 10) in D major (1828?, piano sketches of all three movements are extant)
Allegro maestoso in D major,
Andante in B minor
Scherzo (Allegro moderato in Newbould's edition) in D major,
.
.
منابع
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B4_(%D8%B4%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA)
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B4_(%D8%B4%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA)
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B6_(%D8%B4%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA)
https://www.youtube.com/watch?v=UgYLMvCDeXA
https://en.wikipedia.org/wiki/Schubert%27s_symphonies
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._1_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._2_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._3_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._4_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._5_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._6_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._7_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._8_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._9_(Schubert)
https://en.wikipedia.org/wiki/Symphony_No._10_(Schubert)
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-s/franz-schubert/sinfonia-n-2-in-si-bemolle-maggiore-d-125/
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-s/franz-schubert/sinfonia-n-3-in-re-maggiore-d-200/
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-s/franz-schubert/sinfonia-n-4-in-do-minore-d-417-tragica/
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-s/franz-schubert/sinfonia-n-5-in-si-bemolle-maggiore-d-485/
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-s/franz-schubert/sinfonia-n-6-in-do-maggiore-la-piccola-d-589/
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-s/franz-schubert/sinfonia-n-8-in-si-minore-d-759-incompiuta/